Karayolu Uygunluk Belgesi
Karayolu Uygunluk Belgesi, bedelsiz veya teşvik yoluyla ithal edilen, Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM), Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) veya Tasfiye İşleri Genel Müdürlüğü (TASİŞ) gibi kurumlardan alınan araçların tescil edilebilmesi için gerekli olan bir belgedir.
Bu belge olmadan aracın trafiğe çıkarılması yasaktır ve ağır cezai yaptırımlarla karşılaşılabilir.
Karayolu Uygunluk Belgesi Hangi Durumlarda Gereklidir?
- Emniyet Genel Müdürlüğü’nden alınan araçlar
- Türk Silahlı Kuvvetleri’nden (TSK) alınan araçlar
- TASİŞ’ten (Tasfiye İşleri Genel Müdürlüğü) alınan araçlar
- Teşvik yoluyla ithal edilen araçlar
- Maliye Bakanlığı’ndan alınan araçlar
Karayolu Uygunluk Belgesi İçin Gerekli Evraklar
- Trafik Şahadetnamesi, Gümrük veya TASİŞ faturası
- Aracın dört taraftan çekilmiş fotoğrafları
- Aracın tip etiketi fotoğrafı (ön kapı direğinde veya motor bölmesinde)
- Şasi numarasının gövdeye çakılı olduğu bölgenin fotoğrafı
- ÖTV belgesi veya gümrük vergi alındıları
Özellikle ihale veya gümrükten alınan araçlarda şu bilgiler kontrol edilmelidir:
- Şasi ve motor numarası
- Koltuk sayısı
- Vites tipi
- Renk ve yakıt türü
- Çeki demiri var mı?
Herhangi bir uyumsuzluk tespit edilirse, yetkililere kayıt altına aldırılması gerekmektedir.
Karayolu Uygunluk Belgesi Nasıl Alınır?
1️⃣ Trafik Şahadetnamesi veya Gümrük Faturası ile İşlemlere Başlama
- Araçta tadilat veya onarım gerekiyorsa bu işlemler tamamlanmalıdır.
- Aracın tescil edilebilmesi için çalışır durumda olması gerekir.
2️⃣ Tadilat Yapıldıysa Gerekli Belgelerin Hazırlanması
- Motor veya şasi değişimi yapıldıysa, faturaları dosyaya eklenmelidir.
3️⃣ Yetkili Mühendis Tarafından Proje Hazırlanması
- Araç için TSE onaylı Karayolu Uygunluk Projesi hazırlanır.
- TSE’den dosya numarası ve muayene randevusu alınır.
4️⃣ TSE Muayenesi ve Belgelerin Kontrolü
- Araç, TSE Araç Muayene İstasyonu’nda kontrol edilir.
- Uygunluk belgesi alındıktan sonra, TÜV-TÜRK muayenesi için randevu alınır.
5️⃣ Egzoz Emülsiyon Raporu
- TÜV-TÜRK muayenesi öncesi egzoz emisyon testi yaptırılmalıdır.
6️⃣ Noter ve Tescil İşlemleri
- TÜV-TÜRK muayene raporu alındıktan sonra notere gidilerek aracın tescil işlemleri tamamlanır.
- Sistem tarafından otomatik olarak plaka numarası verilir.
7️⃣ Plaka Basımı ve Montajı
- Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu’na bağlı plaka basım merkezinden yeni plaka bastırılır.
Gümrükten Alınan Araçlar İçin Karayolu Uygunluk Belgesi
Gümrük Muhafaza Müdürlüğü’nden alınan araçlar, Türkiye’de kullanılabilmesi için Karayolu Uygunluk Belgesi ile trafiğe uygun hale getirilmelidir.
Gümrükten alınan araçların avantajları:
- Daha uygun fiyatlı olabilir.
- Özel modeller veya farklı donanımlara sahip araçlar bulunabilir.
Ancak dikkat edilmesi gereken bazı dezavantajlar vardır:
- Gümrük vergileri ve diğer maliyetler eklenebilir.
- Araç geçmişi ve durumu hakkında belirsizlikler olabilir.
- Trafik yönetmeliklerine uygun olmayabilir.
Gümrükten Alınan Araçlarda Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Camlar: Değişmesi gerekiyorsa ‘E’ onaylı camlar tercih edilmelidir. (02.03.2001 öncesi üretilen araçlar hariç)
- Lastikler: ‘E’ veya ‘DOT’ işaretli lastikler kullanılmalıdır. (25.07.2000 öncesi üretilen araçlarda bu şart aranmaz)
- Aydınlatma ve ikaz sistemleri çalışır olmalıdır.
- Emniyet kemerleri sağlam olmalı ve deformasyon olmamalıdır. (01.01.1995 öncesi üretilen M1 araçlarında arka koltuk kemeri zorunlu değildir)
Tescil Edilmemiş Eski Traktörlerin Tescil İşlemleri
Tescil işlemi yapılmamış eski traktörlerin, gerekli tadilat ve belgeler tamamlanarak Karayolu Uygunluk Belgesi alınabilir.
Tescil işlemi için izlenmesi gereken adımlar:
1️⃣ Traktörün uygun donanımlara sahip olduğunun kontrol edilmesi
- Gerekli tadilatlar TSE yönetmeliğine uygun şekilde yapılmalıdır.
2️⃣ Eğer şasi veya taşıyıcı değişimi yapılacaksa mühendislik projesi hazırlanmalıdır.
3️⃣ Mühendisler tarafından uygunluk projesi hazırlanır ve TSE muayene randevusu alınır.
4️⃣ TSE muayenesinden geçildikten sonra Karayolu Uygunluk Belgesi alınır.
5️⃣ TÜV-TÜRK muayenesi ve egzoz emisyon testi tamamlanır.
6️⃣ Notere gidilerek aracın tescili yapılır ve sistem tarafından plaka verilir.
7️⃣ Plaka basım merkezinden plaka bastırılır ve araca monte edilir.
Sonuç
Karayolu Uygunluk Belgesi, kamu kurumlarından alınan veya ithal edilen araçların trafiğe çıkabilmesi için zorunlu bir belgedir. Bu süreçte TSE ve TÜV-TÜRK muayenelerinden geçmek, gerekli evrakları eksiksiz tamamlamak ve tüm işlemleri yasal sürecine uygun yapmak gerekmektedir.
Eksiksiz tamamlanan işlemler sayesinde araçlar güvenli ve yasal olarak trafiğe çıkabilir.